Veri birimi dönüştürücüsü

Veri birimi dönüştürücü nedir?

Dijital veri dönüştürücüsü, bit, bayt, kilobayt, megabayt gibi farklı dijital bilgi birimleri arasında değerleri dönüştürmek için kullanılan bir araçtır. İki ana sayısal sistemi dikkate alır: ondalık (SI) ve ikili (IEC), bu da BT, telekomünikasyon ve veri depolama konularında doğru hesaplamalar için önemlidir.

Dönüştürücünün ana amaçlarından biri sistemler arasındaki karışıklığı ortadan kaldırmaktır. Örneğin:

• Ondalık sistemde 1 kilobayt (KB) 1.000 bayta,
• İkili sistemde 1 kibibayt (KiB) 1.024 bayta eşittir.
  Gigabayt ve terabaytlarla çalışırken bu fark önemli hale gelir.

Bu dönüştürücü, aşağıdaki gibi birimler arasında dönüşüm destekler:
bit, nibble (4 bit veya yarım bayt), bayt (B), kilobit (kbit), kilobayt (KB), megabit (Mbit), megabayt (MB), gigabit (Gbit), gigabayt (GB), terabit (Tbit), terabayt (TB), petabit (Pbit), petabayt (PB), eksabit (Ebit), eksabayt (EB), zettabit (Zbit), zettabayt (ZB), yottabit (Ybit), yottabayt (YB), kibibit (Kibit), kibibayt (KiB), mebibit (Mibit), mebibayt (MiB), gibibit (Gibit), gibibayt (GiB), tebibit (Tibit), tebibayt (TiB), pebibit (Pibit), pebibayt (PiB), eksbibit (Eibit), eksbibayt (EiB), zebibit (Zibit), zebibayt (ZiB), yobibit (Yibit), yobibayt (YiB).

İkili (IEC) ve Ondalık (SI) Sistemler: Temel Farklar

Temel birimler

• Bit (b): 0 veya 1’i temsil eden en küçük bilgi birimi.
• Bayt (B): 8 bitten oluşur.

Ondalık sistem (SI)

Her adımın $10^3$ olduğu 10’un katlarına dayanır:

• Kilobayt (KB): $10^3 = 1.000$ bayt.
• Megabayt (MB): $10^6 = 1.000.000$ bayt.
• Gigabayt (GB): $10^9 = 1.000.000.000$ bayt.
• Terabayt (TB): $10^{12} = 1.000.000.000.000$ bayt.
• Petabayt (PB): $10^{15}$ bayt.
• Eksabayt (EB): $10^{18}$ bayt.
• Zettabayt (ZB): $10^{21}$ bayt.
• Yottabayt (YB): $10^{24}$ bayt.

Kullanılır:

• HDD/SSD üreticileri,
• İnternet hız ölçümleri (örneğin, 100 Mbps).

İkili sistem (IEC)

Her adımın $2^{10} = 1.024$ olduğu 2’nin katlarına dayanır:

• Kibibayt (KiB): $2^{10} = 1.024$ bayt.
• Mebibayt (MiB): $2^{20} = 1.048.576$ bayt.
• Gibibayt (GiB): $2^{30}$ bayt.
• Tebibayt (TiB): $2^{40}$ bayt.
• Pebibayt (PiB): $2^{50}$ bayt.
• Eksbibayt (EiB): $2^{60}$ bayt.
• Zebibayt (ZiB): $2^{70}$ bayt.
• Yobibayt (YiB): $2^{80}$ bayt.

Kullanılır:

• İşletim sistemleri (örneğin, Windows dosya boyutlarını GiB olarak gösterir, ancak “GB” olarak etiketler),
• Yazılım geliştirme ve programlama.

Dönüşüm formülleri

1. Bit ve bayt arasında dönüşüm

Sistemden bağımsız:

Örnek:
$16\ \text{bit} = \frac{16}{8} = 2\ \text{B}$.

2. Veri birimleri arasında dönüşüm

Formül sisteme bağlıdır:

• Ondalık (SI):

• İkili (IEC):

Nerede:
$n$, birim sıralarındaki farktır (örneğin, KB’den MB’ye: $n = 3$, çünkü $1\ \text{MB} = 10^3\ \text{KB}$).

Hesaplama örnekleri

Örnek 1: 500 GB’yi TB’ye dönüştürme (SI Standardı)

Örnek 2: 500 GiB’yi TiB’ye dönüştürme (IEC Standardı)

Örnek 3: 100 Mbit’i MB’ye dönüştürme

Notlar:

• İnternet hızı dönüşümü: $50\ \text{Mbps} \div 8 = 6,25\ \text{MB/s}$.
• KB ve KiB: $1\ \text{KB} = 1.000\ \text{B}, \quad 1\ \text{KiB} = 1.024\ \text{B}$.
• Bit ve bayt: 16 Mbps ≠ 16 MB/s. Baytı bulmak için 8’e bölün.
• Oyun severler için: Steam’de 80 GB’lık bir oyun diskte yaklaşık ~74,5 GiB yer kaplayacaktır.

Sıkça Sorulan Sorular

250 MB’yi gigabayta (SI) nasıl dönüştürebilirim?

5 MiB’de (IEC) kaç bit vardır?