Matematik

Dik üçgen açı hesaplayıcı

Hesaplayıcıyı paylaş

Hata bildirimi

Dik üçgen nedir?

Dik üçgen, geometrinin temel figürlerinden biridir. Bu üçgenin bir açısı 9090^\circ (bir dik açı) vardır. Basit ve sezgisel yapısı nedeniyle, bilim ve mühendisliğin çeşitli alanlarında yaygın olarak kullanılır. Özellikleri, kenarları ve açıları ilişkilendirmeyi kolaylaştırarak, trigonometri çalışması için ideal bir nesne haline getirir.

Dik üçgenin kenarları arasındaki temel ilişki, Pisagor teoremi ile tanımlanır: a2+b2=c2a^2 + b^2 = c^2, burada aa ve bb dik kenarlar ve cc hipotenüstür.

Açı hesaplamasının önemli yönleri

Pisagor teoremi

Pisagor teoremi, dik üçgenleri analiz etmek için en temel araçtır. Sadece kenarları bulmamızı değil, aynı zamanda trigonometrik yöntemlerle açıları elde etmemizi de sağlar. Bu teoremin uygulamasını daha detaylı incelemeniz gerekiyorsa, Pisagor teoremi hesaplayıcısını kullanabilirsiniz. Dik üçgenlerle ilgili sorunların çözümünde vazgeçilmez bir yardımcı olacaktır.

Trigonometrik fonksiyonlar

Trigonometrik fonksiyonlar, bir üçgenin açıları ve kenarları arasındaki ilişkiyi tanımlar:

  • Sinüs (sin\sin): karşı kenarın hipotenüse oranı.
  • Kosünüs (cos\cos): bitişik kenarın hipotenüse oranı.
  • Tanjant (tan\tan): karşı kenarın bitişik kenara oranı.

İki kenar biliniyorsa

Bir dik üçgenin iki kenarı verildiğinde, trigonometrik fonksiyonları kullanarak açıları bulabilirsiniz. Örneğin, aa ve bb kenarları biliniyorsa, aa kenarına zıt olan açı α\alpha şu şekilde bulunabilir:

α=arctan(ab)\alpha = \arctan\left(\frac{a}{b}\right)

bb kenarına zıt olan açı β\beta şu şekilde bulunabilir:

β=90α\beta = 90^\circ - \alpha

Bir açı ve bir kenar biliniyorsa

Bir açı α\alpha ve aa kenarı biliniyorsa, diğer kenar bb ve hipotenüs cc şu şekilde hesaplanır:

Diğer kenar bb:

b=acot(α)b = a \cdot \cot(\alpha)

(cot(α)=1/tan(α)\cot(\alpha) = 1/\tan(\alpha))

Hipotenüs cc:

c=asin(α)c = \frac{a}{\sin(\alpha)}

Ayrıca, β\beta açısı şu şekilde hesaplanabilir:

β=90α\beta = 90^\circ - \alpha

Alan ve bir kenar biliniyorsa

Bir kenarı aa olan dik üçgenin alanı SS, diğer kenar bb‘yi bulmanızı sağlar:

b=2Sab = \frac{2S}{a}

aa ve bb kenarları biliniyorsa (burada bb, SS dolayısıyla açıkça ifade edilebilir), açı α\alpha‘yı bulmak için şunu kullanın:

α=arctan(ab)\alpha = \arctan\left(\frac{a}{b}\right)

Ve dolayısıyla, açı β\beta:

β=90α\beta = 90^\circ - \alpha

Hipotenüs ve bir kenar biliniyorsa

Hipotenüs cc ve bir kenarı aa biliniyorsa, diğer kenar bb ve açılar şu şekilde bulunur:

b=c2a2b = \sqrt{c^2 - a^2} α=arcsin(ac)\alpha = \arcsin\left(\frac{a}{c}\right)

Ve açı β\beta şu şekilde hesaplanır:

β=90α\beta = 90^\circ - \alpha

Dik üçgenlerle çalışırken kullanışlı bir diğer özellik, üçgenin çevresini veya alanını hesaplama yeteneğidir. Bunun için dik üçgen hesaplayıcısını kullanabilirsiniz.

Örnekler

Örnek 1

Problem: Kenarları a=3a = 3 ve b=4b = 4 olan üçgenin açılarını bulun.

Çözüm: Hipotenüs:

c=32+42=5c = \sqrt{3^2 + 4^2} = 5

Açılar:

α=arctan(34)36.87\alpha = \arctan\left(\frac{3}{4}\right) \approx 36.87^\circ β=90α=53.13\beta = 90^\circ - \alpha = 53.13^\circ

Örnek 2

Problem: Kenar a=5a = 5 ve açı β=30\beta = 30^\circ (kendi çevresindeki kenara bitişik) biliniyor. Diğer kenarı ve hipotenüsü bulun.

Çözüm: Diğer kenar:

b=5tan302.89b = 5 \cdot \tan 30^\circ \approx 2.89

Hipotenüs:

c=5cos305.77c = \frac{5}{\cos 30^\circ} \approx 5.77

Örnek 3

Problem: Alanı S=12birim kareS = 12 \, \text{birim kare} ve kenar a=4birima = 4 \, \text{birim} olan bir dik üçgenin açılarını ve hipotenüsünü bulun.

Çözüm: Dik üçgenin alanı şu şekilde ifade edilir:

S=12abS = \frac{1}{2} \cdot a \cdot b

Diğer kenardan:

b=2Sa=2×124=6birimb = \frac{2S}{a} = \frac{2 \times 12}{4} = 6 \, \text{birim}

Pisagor teoremini kullanarak hipotenüs cc‘yi bulun:

c=a2+b2=42+62=16+36=527.21birimc = \sqrt{a^2 + b^2} = \sqrt{4^2 + 6^2} = \sqrt{16 + 36} = \sqrt{52} \approx 7.21 \, \text{birim}

Trigonometri fonksiyonlarını kullanarak açıları şimdi bulalım:

Açı α\alpha:

α=arctan(ab)=arctan(46)33.69\alpha = \arctan\left(\frac{a}{b}\right) = \arctan\left(\frac{4}{6}\right) \approx 33.69^\circ

Açı β\beta:

β=90α9033.69=56.31\beta = 90^\circ - \alpha \approx 90^\circ - 33.69^\circ = 56.31^\circ

Örnek 4

Problem: Hipotenüsü c=10birimc = 10 \, \text{birim} ve kenar a=6birima = 6 \, \text{birim} olan bir dik üçgenin açılarını ve ikinci kenarını bulun.

Çözüm: Pisagor teoremini kullanarak, ikinci kenar bb‘yi bulun:

b=c2a2=10262=10036=64=8birimb = \sqrt{c^2 - a^2} = \sqrt{10^2 - 6^2} = \sqrt{100 - 36} = \sqrt{64} = 8 \, \text{birim}

Trigonometri fonksiyonlarını kullanarak açıları şimdi bulalım:

Açı α\alpha:

α=arcsin(ac)=arcsin(610)36.87\alpha = \arcsin\left(\frac{a}{c}\right) = \arcsin\left(\frac{6}{10}\right) \approx 36.87^\circ

Açı β\beta:

β=90α9036.87=53.13\beta = 90^\circ - \alpha \approx 90^\circ - 36.87^\circ = 53.13^\circ

Özel öneriler

  1. Hesaplama doğruluğu: Göreve bağlı olarak hesap makinenizin doğru birimlerde (derece veya radyan) ayarlandığından emin olun.
  2. Bilinmeyenlerle ilgili sorunları çözme: Hesaplamalara başlamadan önce her zaman bilinmeyen değerleri bilinenler aracılığıyla ifade etmeye çalışın.
  3. Çözümlerin doğrulanması: Açıların değerlerini elde ettikten sonra, üçgendeki açıların toplamının 180180^\circ olduğunu her zaman kontrol edin.

Sık Sorulan Sorular

Hipotenüs ve bir kenar biliniyorsa, bir açı nasıl bulunur?

Hipotenüs cc ve kenar aa bilinirse, açı arksinüs kullanılarak bulunabilir:

α=arcsin(ac)\alpha = \arcsin\left(\frac{a}{c}\right)

Yalnızca alanı bilerek bir üçgenin açılarını bulmak mümkün mü?

Hayır, açıları belirlemek için en az bir kenar ya da iki açıyı bilmeniz gerekir.

Geometri problemlerini çözmek için hangi araçlar kullanılır?

Hesap makinesi, geometrik programlar ve pusula ve açı ölçer gibi geleneksel araçlar geometri problemlerini çözmede kullanılabilir.

Dik üçgende açılar nasıl ilişkilidir?

Herhangi bir üçgendeki tüm açıların toplamı 180180^\circ‘dir, bu yüzden dik üçgendeki iki açı 9090^\circ oluşturur.

Bu hesaplama cihazı rastgele üçgenler için kullanılabilir mi?

Bu hesap makinesi sadece dik üçgenler içindir. Diğer durumlarda, sinüs ya da kosinüs kanunu gibi daha karmaşık yöntemler ve formüller gerekecektir.